Po przeczytaniu tego wpisu:
- dowiesz się, jak dokonać wstępnej oceny swojej sytuacji i jak wykorzystać do tego Design Thinking
- zdiagnozujesz obszar, w którym tkwi problem projektowy (lub problemy)
- będzie mogła odpowiedzieć sobie na pytanie „Jak się masz?”
- otrzymasz darmowe narzędzie do pracy własnej – tablicę wskaźników w wersji PDF do pobrania
Słysząc pytanie „Jak się masz?”, najczęstsze odpowiedzi to: „A wiesz, po staremu”, „Jakoś leci”, „Byłe do piątku”, a w wersji bardziej dosadnej: „Ch*****, ale stabilnie”. Pomijam, że kiedy docierają do mnie takie słowa, budzi się we mnie Chuck Norris, który z pół obrotu w sekundę powala na łopatki usłyszane malkontenctwo. Ale dzisiaj nie o naszym narodowym sporcie, a o ocenie wstępnej życia – Twojego życia.
Tak więc, stajesz przed lustrem i pytasz samą siebie: Jak tam?
Odpowiedzi na to – zdawałoby się – banalne pytanie, pomogą Ci dobrze rozpocząć proces projektowania życia. Najpierw określ, w jakim miejscu się znajdujesz, przeprowadź inwentaryzację swoich wartości oraz tego, co masz aktualnie w sam raz oraz wszelkich braków.
Twoje życie zawodowe łączy się z prywatnym. Obie sfery – czy tego chcesz, czy nie wpływają na siebie. W dobie pandemii trudno czasami odróżnić czas pracy od czasu dla rodziny, skoro w trakcie calla z zespołem, malujesz swojemu „bąbelkowi” kolejny domek i konika. No bo czasami inaczej się po prostu nie da…
Tak więc, przygotuj coś do pisania, wygospodaruj dłuższą chwilę i oceń swoją sytuację w 4 poniższych obszarach:
*edit: ćwiczenie, które możesz pobrać klikając w powyższy link, zostało poszerzone o nowe kategorie, takie jak FINANSE oraz RELACJE SPOŁECZNE.
Przygotuj tablicę ze wskaźnikami. Zaznacz na niej, w jakim stopniu każdy z poniższych obszarów jest według Ciebie, w Twoim życiu zadbany. W którym z obszarów odczuwasz satysfakcję, a który wymaga pewnej pracy. Jeśli czujesz niedosyt w którymś ze wskaźników, to co mogłabyś zmienić, żeby poczuć się lepiej?
Czeka Cię szczera praca ze sobą. Nie bój się odpowiedzi – w tym ćwiczeniu chodzi o odnalezienie właściwego problemu lub obszaru, który wymaga bliższego zbadania. Nie ma dobrych i złych wyników. Ty ustalasz kryteria – dla jednych 50% będzie wystarczająco dobrym wynikiem, a dla innych dopiero 90%.
To narzędzie ma na celu pomoc w określeniu Twojej aktualnej sytuacji i zachęcenie do tworzenia małych prototypów. Dzięki nim zaczniesz wprowadzać zmiany w obszarach, które według Ciebie, będą tego potrzebować.
ZDROWIE
Chodzi tu nie tylko o zdrowie fizyczne, ale również psychiczne i duchowe. Zdrowie psychiczne często wpływa na odczucia somatyczne. Bałagan w życiu duchowym, zostawia niekiedy spory ślad w naszym zdrowiu psychicznym (nie chodzi o konkretną religię ale może, jeśli tak czujesz).
Podejdź do tematu holistycznie i indywidualnie. To od Ciebie też zależy, w jakim stopniu poszczególne sfery – zdrowie fizyczne, psychiczne i duchowe – są dla Ciebie ważne. Ty decydujesz, w jaki sposób je ocenisz.
PRACA
Określ, co dla Ciebie oznacza słowo praca – czy jest to tylko etat, czy może również działalność, za którą nie otrzymujesz wynagrodzenia, ale która gwarantuje Ci satysfakcję (stanowisko radnej, wyprowadzanie psów-bidulek w schronisku, udział po stronie organizatora w Wielkiej Orkiestrze Świątecznej Pomocy). Może być to również praca w domu i dbanie o rodzinę. To Twoja tablica – Ty określasz poziom i zakres tego pojęcia.
MIŁOŚĆ
Miłości jest wiele – miłość rodzicielska, miłość kochanków, miłość do boga, miłość siostrzana itp. Ty najlepiej wiesz, kiedy jej doświadczasz i czy odczuwasz w tym obszarze jakiś niedosyt/brak. Może potrzebujesz większej bliskości ze swoim partnerem/partnerką. A może odczuwasz pragnienie bycia matką? A czy Ty dajesz innym odczuć swoją miłość? Ten wskaźnik odnosi się do bliskich relacji z ludźmi.
ZABAWA
Co sprawia Ci radość? Co robisz, bo po prostu to lubisz, a nie dlatego, że dostajesz coś w zamian? Czy masz w swoim życiu miejsce na szczerą, dziecięcą radość? Uprawiasz hobby, które Cię odpręża? A może potrzebujesz jakiejś rozrywki, bo za dużo czasu poświęcasz pracy?
Dobra zabawa zwiększa naszą kreatywność, a to z kolei pomaga w lepszym projektowaniu życia.
Kojarzysz na pewno filmowych pracowników działów marketingu („kreoli”), którzy podczas skakania na wielkich gumowych piłkach albo po sesji lepienia garnków z gliny, rzucają odjechanymi pomysłami, wartymi miliony monet. Zabawa równa się odprężenie, radość i dużo pomysłów (a w Design Thinking zasada jest prosta – im więcej pomysłów, tym lepiej).
Tworzenie prototypów – wprowadzanie zmian
Kiedy już uzupełnisz swoje wskaźniki, przystąp do generowania pomysłów, które mogłabyś zamienić w prototypy, wiodące do pozytywnych zmian w Twoim życiu zawodowym i prywatnym. Zmiany powinny być wprowadzane małymi krokami i jak najszybciej. Wypełniasz wskaźniki, oceniasz sytuacje i zastanawiasz się, co możesz zmienić już dziś/jutro/najpóźniej w ciągu tygodnia.
Wprowadź niewielką zmianę (prototyp) na okres 2 tygodni
i sprawdź jak to wpłynie na Twoje życie.
Przykład
Żebyś lepiej zrozumiała to zadanie, przeczytaj krótką historię Ady.
Ada jest szefową działu księgowości w dużej, prawniczej korporacji w Warszawie. Od pół roku zajmuje się swoją malutką córeczką i przebywa na urlopie macierzyńskim. Wskaźniki na jej tablicy były dla niej sporym zaskoczeniem. Nim udała się na „urlop”, jej kariera była bardzo intensywna – szybko awansowała, ale płaciła za to wysoką cenę (długie godziny spędzone w firmie, zajęte weekendy i święta). Miała zadatki na pracoholiczkę.
Kiedy wypełniła wskaźniki w zadaniu „Jak się masz?”, zaskoczyło ją, że tak wysoko oceniła obszar „praca”. Zajmując się domem i dzieckiem zdarzało się, że pracowała intensywniej niż w biurze. Odczuwała jednocześnie dużo satysfakcji i radości z bycia mamą. Dbała o swoje zdrowie, bo wiedziała, że jej kondycja fizyczna i psychiczna ma bezpośredni wpływ na rodzinę. Była zadowolona ze swojego nowego życia, chociaż planowała powrót do zawodu. Jednocześnie zauważyła, że zaniedbała sferę duchową, a także – pomimo radości z bycia rodzicem – odczuwała duży niedosyt w obszarze związanym z zabawą. Tak dawno nie była w kinie lub na długim spacerze z partnerem. Zdecydowanie potrzebowała powrotu do randek z partnerem i spotkań z przyjaciółkami. Choćby na krótką kawę.
Przykładowe prototypy, które mogą pomóc Adzie polepszyć wskaźniki w obszarach „zdrowie” i „zabawa”:
- Ada zapisuje się na weekendowy kurs medytacji
- Ada prosi rodziców/ciocię lub zatrudni nianię po to, aby raz w miesiącu zorganizować z mężem ich wspólne wyjście
- Partner Ady zajmie się córeczką wtedy, gdy wybierze się z przyjaciółkami na kawę
A teraz Twoja kolej.
Jak się masz?
Patrycja